Con đường tăng trưởng của Tyson Foods sau khi M&A

rong khi các doanh nghiệp Việt Nam đang hòa vào trào lưu mua bán và sáp nhập (M&A) nhằm tạo động cơ tăng trưởng mới thì trên thế giới, nhiều công ty đã phát triển dựa trên chiến lược này từ rất sớm. Tyson Foods, một công ty thực phẩm lớn của Mỹ đã tồn tại hơn 76 năm, với doanh thu năm 2011 dự kiến đạt 32,3 tỉ USD là một ví dụ. Hãy nghe ông John Tyson, Chủ tịch Công ty, cũng là 1 trong 1.000 người giàu nhất thế giới, chia sẻ câu chuyện tăng trưởng của công ty ông trên Harvard Business Review. Vị chủ tịch này đã qua đời vào tháng 6.2011 ở tuổi 80 tại Mỹ.

Tyson là một công ty đạt được tăng trưởng thông qua các thương vụ M&A. Từ giữa thập niên 1960 đến nay, chúng tôi đã thực hiện trên 30 thương vụ. Trong đó, phải kể đến cuộc sáp nhập với IBP một vài năm trước. Thương vụ này đã giúp tăng quy mô doanh nghiệp chúng tôi lên gấp đôi và mở đường cho chúng tôi bước vào lĩnh vực kinh doanh thịt bò và heo.

Vào lúc sáp nhập, Tyson đã chuyển sang sản xuất thịt gia cầm được hơn 15 năm. Và cũng trước đó vài năm, IBP đã mua lại 14 công ty chuyên sản xuất các mặt hàng có giá trị gia tăng cao. Vì những công ty này chưa được hợp nhất với IBP, nên thương vụ sáp nhập trên thực chất là một cuộc tam hợp: IBP, 14 công ty được IBP mua lại và Tyson. Chúng tôi đã nỗ lực tạo ra sự hòa hợp văn hóa kinh doanh giữa các công ty được sáp nhập. Điều đáng mừng là hầu hết các vụ M&A đều thành công bởi người tiền nhiệm của chúng tôi có tầm nhìn xa, chẳng hạn như dự đoán được nhu cầu thức ăn tiện lợi sẽ gia tăng.

Nhờ thương vụ mua lại IBP, chúng tôi có thêm dòng sản phẩm bò và heo đóng hộp. Vì thế, chúng tôi tìm cách đưa thịt gà vào nhánh đồ hộp. Tyson cũng đối mặt với thực tế là có quá nhiều nơi người tiêu dùng có thể ăn uống một mình hoặc cùng gia đình, có thể mua thức ăn ở hầu như bất cứ nơi nào - trong công viên, trên hè phố, qua máy bán hàng tự động... Chúng tôi cần sản xuất sản phẩm phù hợp với những hệ thống phân phối khác nhau. Nói cách khác, cần đảm bảo sản phẩm của mình hiện diện trước mắt mọi người bất cứ lúc nào họ cảm thấy thèm ăn.

Vì bộ máy điều hành của Tyson chưa được hoàn thiện, nên tăng trưởng toàn cầu phần lớn dựa vào sự kết hợp giữa đầu tư góp vốn và mua lại các công ty khác. Một cách để chúng tôi tăng cường nguồn lực là tham gia vào dây chuyền sản xuất thịt động vật và làm việc với các nước như Brazil, Trung Quốc và Nga, những quốc gia có nguồn lực nông nghiệp lớn mạnh chuyên sản xuất lúa mì.

Một hướng đi chiến lược khác là tham gia khâu cuối của hệ thống sản xuất: mua nguyên liệu thô đã qua chế biến. Đây là cách cần thiết để chúng tôi tập trung cho việc gia tăng giá trị sản phẩm cuối cùng. Chiến lược chúng tôi sử dụng phụ thuộc một phần vào chính sách thương mại nông nghiệp của mỗi quốc gia.

Như vậy, một công ty, dù đang tự thân phát triển hay tăng trưởng thông qua M&A, đều phải có 3 yếu tố để có thể thành công. Đầu tiên là khả năng dự đoán xu hướng. Thứ hai là tính quyết đoán và phản ứng kịp thời. Nếu như biết ai đó muốn bán công ty, bạn phải hành động nhanh (nếu có ý định mua), nếu không sẽ đánh mất cơ hội. Thứ ba là mạng lưới quan hệ trong ngành. Vì súc sản vẫn là một lĩnh vực kinh doanh mang tính chất gia đình và không có nhiều thay đổi về nhân sự, nên bạn sẽ gặp thường xuyên một vài gương mặt. Nếu thiết lập được mạng lưới quan hệ tốt, bạn sẽ tiếp cận được nhiều nguồn tin quan trọng, như chủ một công ty nào đó đang có ý định bán lại doanh nghiệp. Cơ hội cũng theo đó mà đến.